Τα μελετήματα αυτού του τόμου καλύπτουν την πολιτισμική ενότητα της Ρωμηοσύνης, από τους «Ρωμαίους» της «Ρωμανίας», που εντελώς συμβατικά αποκαλούμε «Βυζαντινούς» και «Βυζάντιο», ως και την μεταβυζαντινή και τη νεότερη Ρωμηοσύνη, πέρα από τα στενά όρια του «ελληνικού έθνους». Αυτό άλλωστε φαίνεται και από το γεγονός ότι τα λαογραφικά μορφώματα που μελετώνται εδώ μαρτυρούνται μεν από πηγές του μεσαιωνικού και του υπό οθωμανική κυριαρχία Ελληνισμού, υπάρχουν όμως ζωντανά ως και τα νεότερα χρόνια, κάποτε δε και ως τις μέρες μας, και όχι μόνο σε ελληνικούς πληθυσμούς, αλλά και σε λαούς της ευρύτερης περιοχής μας, όπου η Ρωμηοσύνη αποτελεί τρόπο ζωής, ταυτότητα πολιτισμική και «αίρεσιν βίου». Γι\' αυτό και όσα γράφονται εδώ ουσιαστικά ιχνηλατούν αυτή τη ζώσα και πολύτροπη Ρωμηοσύνη, της οποίας η ανάδειξη αποτελεί καθήκον μας, αλλά και ερευνητική προτεραιότητα πολλών μελετητών.